اصطلاحات کبوتر داری و کبوتر بازی
تیپ: به دسته ای از کبوتران که با یکدیگر به پرواز در بیایند تیپ گفته می شود برای تیپ کردن کافی است چند روز کبوتران را از صبح تا شب بیرون کنید و با هم به پرواز در بیاورید در یک جا هم دان بدهید
نقشی باز: به پرورش دهندگانی که نقش را پرورش می دهند و به صورت دسته جمعی کبوتران را به پرواز در می آورند نقش باز گویند
جلد کردن: تربیت کبوتر برای باز گشت به محل زندگی اش ( لانه، آشیانه ) را جلد کردن گویند
کبوتر کت گرفته : به کبوتری که بر اثر بیماری و یا بی احتیاطی کبوتر دار و خواب دادن بی موقع و غیر کارشناسی به کبوتران و یا آب دادن به کبوتران کبکی بعد از پرش های طولانی یک یا دو کتش خشک شود و قادر به پریدن نباشد برای جلو گیری از این مشکلات در موقع خواب دادن به کبکها آوردن آنها در زیر تور امری ضروری می باشد که بسیاری از دوستان از آن غافلند و به تمارین زیر تور اعتقاد ندارند و بارها هم متذکر شدند که بسیار اشتباه می باشد و باید هوشیار باشید
َکت : به بال کبوتران اصطلاحا َکت یا دست هم گفته می شود
استیل : به قد و قواره کبوتر ، که ظاهری می باشد و قابل رویت و مشاهده است ، استیل یا فرم می گویند این استیل در شناخت کبوتران پرشی امری تخصصی می باشد و با تجربه بسیار قابل تشخیص و رویت می باشد
چشم تا به تا: به کبوترانی که هر چشمشان یک رنگ نباشد و رنگ دو چشمش متفاوت باشد مثلا یک چشم زرد و چشم دیگرمشکی باشد
کبوتر حمال: به کبوتری که روی تخم کبوتران دیگر بخوابد وجوجه کبوتر دیگری را بزرگ کند گویند ،البته به دلایلی خاص این کار صورت خواهد گرفت که بعدا با رسیدن به مبحثش راجع به ان صحبت خواهیم کرد و شرایطش را بازگو می کنم
حریف: به کسی که در مقابل کبوتر باز دیگری قرار گرفته و کبوتران طرف مقابل را صید کند و به او پس ندهد راحریف گویند
خوش سو: به کبوتران بلند پروازی که بسیار زود به لانه عادت نموده و لانه را سریعا شناسایی می نمایند خوش سو می گویند.
ُدم ُکل: به کبوتری که دم آن قیچی و یا کنده شود را دم کل گویند.
دان گیری: به عمل دان دادن به کبوتران که روزی یک بار می باشد
داور: به معتمدی وارد به کار پرورش و مسابقه که طرفین برای مسابقه در نظر می گیرند و همگان حرف او را کاملا قبول دارند ومعمولا از پیش کسوتان این رشته می باشند گویند
دم فاق: به دم کبوتری گفته می شود که یک یا دوعدد و یا بیشتر، از پرهای دمش در وسط دو شاخه باشد قدیمی ها می گویند ، نشانه زور کبوتر می باشد .
َرم کردن: وقتی که کبوتر بر اثر دیدن حیوان شکاری مانند عقاب ، کلاغ و... یاشنیدن صدای بلند ناهنجار به پرواز در آمده و بی اختیار به این طرف و آن طرف بپرد می گویند کبوتر َرم کرده است.
قوش بازی : در زمانی که کبو تران مورد حمله قوش ، قرقی ، شاهین و یا عقاب ، قرار گیرند تو هم می پیچند و حرکاتی عجیب انجام می دهند که به این پیچیدن شان قوش بازی می گویند اصولا یکی از عوامل تیپ شدن کبوتران ، و تو هم رفتن آنها ،همین پرندگان شکاری می باشند
سئله: محل فروش کبوتر، وسایل و ادوات ، و انواع دان و دارو و رنگ ، مربوط به نگه داری کبوتر را می گویند.
سئله دار: شخصی که مغازه کبوتر فروشی و پرندگان زینتی دارد ، کار اصلی آنها خرید و فروش کبوتر وپرندگان می باشد
ساخته شدن: وقتی کبوتر توسط پرورش دهنده به آمادگی جسمی برسد می گویند ساخته شده است.
َپر دادن: به عمل به پرواز در آوردن کبوتران پرشی و یا کبکی َپر دادن می گویند
ِپر دادن : به عمل زدن زیر کبوتران پشت دری برای جلب توجه کردن ِپر دادن گفته می شد ( در زمانی که کبوتر غریب روی خانه می باشد و یا جوجه ناجلدی را َپرداده اید و روی خانه در حال پرواز می باشد )
سر َپر : به کبوترانی که پس از کشیدن پرهایشان و رشد مجدد آن قبل از رسیدن کامل پرها به اندازه ای که بتواند پرواز کنند می گویند سر َپر شده است.
تودهنی : جلو گیری کردن از نشستن کبوتربرای ساز شدن و تربیت شدن بعد از پرش را گویند که کاری تخصصی می باشد و در مواقعی موجب خراب شدن کبوتر ( هرزکردن کبوتر ) نیز خواهد شد
قلم کردن: کبوترانی که توسط مربیشان شاه پرهای آنها ، قیچی و یا کشیده شود را قلم کردن می گویند
قِل و واقِل : به جوجه کبوترانی که از سر شادابی حرکاتی نمایشی در آسمان انجام می دهند می گویند قل و واقل می کنند و ارتفاعشان را تغییر می دهند
قیچی : به عمل چیدن پر کبوتران قیچی می گویند و به این کبوتران کبوتران قیچی می گویند
ُقرص بازی کردن : وقتی کبوتر نمایش هوایی خود ( پشتک زدن ) را به طور کامل و صحیح انجام دهد می گویند قرص بازی می کند باید از فاصله چند متری صدای بازی زدنشان را بشنوید کاملا صدادار باشد.
غلط انداز : پرهایی که دور از چشم پرورش دهنده در بال های کبوتران رشد کرده باشد و موجب شود پرنده بی اختیار به پرواز درآید و در مواق
عی باعث گم شدن کبوتران نیز خواهد شد که اصطلاحا غلط انداز می گویند البته با وجود تور بر روی بام دیگر این مشکلات به وجود نخواهد آمد و پرهای تمام کبوتران تخت خواهد بود و در صورت به پرواز در آمدن به کوچه و خیابانها نخواهند افتاد .
کلنگی : به کبوتران نرو ماده ای گفته می شود که نزدیک به تخم گذاری هستند و نر مانند کلنگ بر سر ماده می زند و دائم دنبالش می کند در این زمان کبوتر نر غریب را برای جلد کردن به پرواز در می آورند و در جلد کردن کبوتران غریب بسیار امری مهم و ضروری می باشد .
َکلک: به تشت زیر نر و ماده َکلک می گویند که در آن تخم می گذارند و جوجه هایشان را بزرگ می کنند
گنجه ( َکتونه ) : به محل نگهداری کبوتران در تمام سال می گویند جایی ساکت و امن و مجهز به سیستم و تهویه و آفتاب گیر می باشد
خانه تور : مکانی امن برای نگه داری کبوتران کبکی و آفتاب گرفتن کبوتران قلمی در زمستان و در فصولی که مناسب برای پراندن نیست و برای جلو گیری از آسیب و گزند هایی که ممکن است کبوتر را تهدید می کند ( پرندگان شکاری ، کلاغ و گربه ) گویند همچنین بسیاری از کبوتر دارها در زیر تور کبکی ها را ساز می کنند و تمرین می دهند
َکبکی : به کبوترانی گفته می شود که بال و پرهایشان را کشیده ایم وآنها برای انجام مسابقات آماده می کنیم
کِرِ هَم:به جوجه های یک کلک که شبیه و هم سن و سال هم هستند کر هم گویند.
کنار در کردن:هر کبوتری که به سن بلوغ رسیده پر دهم ( بلند ترین پر کناری ) که بلند ترین شاه پر بالش هست را نیز می اندازد و بدین ترتیب بلوغ کامل حاصل شده که در اصطلاح به این گونه کبوتر ها کنار در کرده می گویند
َگل: به کبوتران دسته شده توسط کبوتر دار َگل می گویند
مایه کبوتر: به کبوترانی که برای جفت گیری و ازدیاد نسل در نظر گرفته می شوند ونتیجه سال ها مرارت و زحمت هستند را مایه کبوتر می گویند
مایه گیر: به کبوترانی که در ارتفاع زیاد پرواز می کنند و در همان بالا به پرواز خود ادامه دهند را مایه گیر شده می گویند.( به عمل بالا رفتن کبوتر مایه گیر شدن نیز می گویند )
ُمفت باز : به پرورش دهنده ای که کبوتران خود را قبل اطمینان کافی از جلد شدنشان به پرواز درآورد
کبوتر ُمفلق : به کبوترانی که بین سنین جوجگی و بزرگ سالیند مفلق می گویندو هنوز نر وماده بودنشان معلوم نمی باشد .
نا جلد : به کبوتری گفته می شود که هنوز راه برگشت به لانه و بوم خود را به درستی نمی شناسد و در صورت به پرواز درآمدن موجب گم شدنش خواهد شد .
نشان کردن (مُهرکردن ): کبوتران پروازی را هنگام پرواز برای شناسایی بیشتر در آسمان یا زمین علامت گذاری می کنند و به این عمل نشان کردن می گویند. معمولا بارنگ خاص و مخصوص این کار را انجام می دهند و بیشتر در تیر ماه انجام می گیرد .
انگشت برداشتن : معمولا به دلیل اینکه جوجه ها نقاشند وهمچنین تعداد کبک ها روز به روز در حال افزایش است و تا رسیدن به سن بلوغ رنگ عوض می کنند این کار را انجام می دهند تا در زمانی که کبکی ها و جوجه بعد از گم شدن در صورت پردادن و برگشتن قابل تشخیص باشند پس جوری کبوتران را نشانه گذاری می کنند که کسی نتواند دستی برآن ببرد مثلا با برداشتن انگشت و یا ناخن و یا دماغ این کار را در جوجگی انجام می دهند و این نشان با مابقی نشانه گذاری ها ( انواع حلقه ها و رنگها و غیره ...) متفاوت و هیچ دخل و تصوری در آن داخل نمی شود
ناحریف : به پرورش دهند گانی می گویند که هرگاه کبوترانشان بر بام یکدیگر بنشینند برای همدیگر هدیه می برند ناحریف می گویند.
نما پریدن : به کبوترانی که در جلوی چشمان پرورش دهنده بپرند را می گویند نما می پرد.
نی بندی : به چوبهایی که در قفس نصب می شوند تا کبوتران بتوانند به راحتی بر روی آنها نشسته و استراحت نمایند اصطلاحا نی بندی می گویند کبوتران در جوجگی جایی را بر روی این نی بندی انتخاب می کنند و در صورت جابجا نشدن تا اخرعمرشان بر روی همان نی می خوابند و به هیچ وجه ازآنجا نقل مکان نخواهند کرد .
ِگرد کبوتر : به کبوتران کوتاه با استیل خاص و سینه پهن و دم کوتاه سر و توک جمع گفته می شود که کبوتر داران تهرانی علاقه بسیاری به این استیل دارند و بسیاری در این باورند که این گونه جز پرشی ترین کبوتران می باشند که بنده با این نظریه سخت مخالفم و نظرم این است که کبوتر حتما نباید گرد باشد بلکه کبوتر باید خوب جلد شود و خوب بپرد و ساعت خوب بیاورد و خوب جا نشیند و ساعتش را در سالهای بعد حفظ کند
کشیده کبوتر : به کبوتران بلند کشیده با تیزه های کشیده و پا های بلند و زمخت دمی بلند گفته می شود که در قدیم بسیار مورد پسند و مد بوده و با گذشت زمان کم کم کبوترداران سعی در جمع و جور کردن سر و توک و ِگرد کردن آن می باشند که هم اکنون دوستان بسیاری در تهران از این کبوتران نگهداری و سعی در پرورش آنها به نحو احسنت دارند و کبوتران پرشی خوبی نیز می باشند
خال : به پرهای رنگی روی بدن کبوتر خال گویند و این خالها هر رنگی که باشد کبوتر را به همان رنگ نسبت می دهیم مثلا اگر رنگ خالهای کبوتری قرمز باشد آن را خال قرمز می نامند
نقش : به طرح و نوع رنگ آمیزی و ترکیب آن روی بدن کبوتر نقش می گویند
وَِ شویی : به کبوتری که هیچ جا را برای سکونت انتخاب نمی کند و دائم در حال تغییرباشد و زندگی را باری به هر جهت می گذراند و نیز در حد بسیار پایینی از مرغوبیت است از این کبوتران نباید تولید مثل کرد و در خالهای متفاوتی موجود است .
واریز کردن : کبوتران بعد از چند ساعت پرواز به طرف پایین سرازیر می شوند که تعدادی از آنها بر بام خود نشسته و تعدادی دیگر مجددا بجای اول خود که همانا بالاترین قسمت آسمان است( مایه ) باز می گردند که پایین آمدن ناگهانی کبوتران را واریز کردن می گویند .
کول : به معنای دفعه و بار است و در اصطلاح کبوتر داران هربار که کبوتران به پرواز در آیند می گویند یک کول پریده اند.
جای َهرز : به پشت بام ها و نقاط بلندی که در اطراف بام کبوتر باز قرار دارد جای هرز گویند ( هر جای دیگر به غیر از بام خود صاحب کبوتر را جای هرز گویند که معمولا از خانه اش بلند تر می باشد )
کبوتر َهرز : به کبوتری گویند که در جاهای دیگری به غیر از بام صاحبش بنشیند
تو فاق کردن : یعنی پرشماره 5،4،3 کبوتر را چیدن البته به سمت داخل نه بیرون ( بال کبوتر را را که باز کنید به بلندترین پر بالش تیزی شماره 10 می گویند و به داخل بشمارید و به اعداد بالا که رسیدید آن را قیچی کنید مثلا ممکن است 1یا 2 تا از تیزهای کبوتر افتاده باشد و جایش یا خالی باشد و یا شیر باشد که باید آن را در شمارش حساب کنید و ازآن نگذرید ) علت اینکار کم زور کردن کبوتر در بعضی از فصول سال می باشد
تو فاق بستن : یعنی پرشماره 5،4،3 را به صورت زنجیری بستن البته شمارش به صورت بالا باید انجام شود
گراز پری (تیز پرواز ):به پرشی می گویند که کبوتر به فاصله اندکی از بام خیلی تیز به جهات مختلف پرواز کند این کبوتر به صورت عمودی بالا و پایین نمی پرد بلکه حرکتش افقی می باشد به این علت از این اسم استفاده شده که گراز حرکتی به این شکل دارد تیز به یک طرف مانند یک تیر رها شده بدون تغییر در جهت حرکت می کند و کسانی که به خصوص در باغات پرتقال دزفول با این گرازها بر خورد داشته اند خوب این موضوع را درک می کنند معمولا آنها را شکار می کنند تا به محصولاتشان آسیب نرساند چون بدون تغییر در یک جهت حرکت می کنند و اگر مانعی سر راهشان باشد با آن بر خورد می کنند و در باغات مانعی جز درخت وجود ندارد و با برخورد به این درختان پر محصول محصولاتشان بر روی زمین می ریزد و از بین خواهد رفت این یک مثالی برای روشن شدن این نام گذاری بود این کبوتران نیز بعد از به پرواز در آمدن بدون تغییر در جهت به یک سمت خاص حرکت می کنند
و ساعتها در ارتفاعی کم به پرواز در می آیند
قو زدن : کبوتران نر در هنگام جفت خوردن و مستی کردن از خودشون صدایی خاص در می آورند که به آن قو زدن گفته می شود
ُدم جارو کردن : کبوتران در هنگام جفت خوردن و مستی کردن دم خود را باز کرده و روی زمین می کشند که اصطلاحا دم جا رو کردن می گویند
جفت دهن خورده: به جفتی گویند که پس از جوجه کشی جوجه های آنها مانند والدین ساعتی و یا حتی بهتر از آنها پرواز کنند این جفتها با ساعتهای بالا قیمت ندارند این کبوتران باید حد اقل تا 5 سال ساعتهایشان را حفظ کنند و پرشها و رکورد های قابل قبولی را کسب کنند ولی در مورد ساعتهای بالای 8 ساعت قضیه کمی متفاوت بهتر است به 2 الی 3 سال نیز اکتفا کنید چون این ساعتها را هر کبوتری از روی سرخوشی و یا با دوپینگ هم کمتر دیده شده در تیر ماه بزند گول انسانهای سود جو را نخورید و این کبوتران دست کسی که پرورش یا بند هیچ وقت به فروش نمی رسند و حتی امانت نیز دست کسی داده نخواهند شد و این جفت ها حاصل چندین سال تجربه و نبوغ پرورش دهنده می باشد الا اینکه یک ایرادی داشته باشد که بعدا بپرسید در یک فرصتی خاص به این مبحث هم بپردازیم که کبوتران دهن خورده ممکن است چه ایراداتی داشته باشند که صاحبان آنها را بفروشند و یا امانت بدهند
جفت دهن جور : به جفتی می گویند که برای جوجه کشی مناسب اند و جوجه ها را به نحواحسنت مراقبت و مواظبت می کنند البته این صحبتی که دوستان با کلاس و تحصیل کرده این رشته می کنند را به فراموشی بسپارید که تخم کبوتران دهن خورده را اگر حمال کنید موردی نیست خلاصه تخم مرغ زیر طاووس جوجه اش طاووس نمی شه و غیره اینها همه از روی نا اگاهی مبادا گول این صحبتها رو بخورید این پرندگانی که این دوستان برای شما مثال می زنند توسط والدینشان تغذیه نمی شوند و از شیره بدن (پنیری شکل ) نر و ماده تغذیه نمی شوند که بسیار بسیار اون بزاغ دهان خود جفت دهن خورده از نظر وراثتی خونی موثمر ثمر واقع می شود و بنده هم تجربه خود
م و هم تجربه بزرگان را خدمتتان عرض می کنم که با این طنابها تو چاه نروید که پوسیده می باشد این حمال کردن تخم در مواقعی خاص و به ناچار انجام می شود در زمانی که ناچار باشید به بلند کردن کبوتران از روی تخم در زمان بیماری و غیره که تخم گرفته و سیاه کرده و نطفه بسته شده و دور ریختن تخم ها کار درست و اخلاقی نمی باشد در این مبحث هم حرف زیاد البته هنوزمبحث تن کردن را باز نکرده ایم چون ما عادت نداریم مطالب را طوطی وار مطرح و پرسش و پاسخ نشده و مفهوم نشده به اتمام برسانیم که انشا الله در اواخر امسال در زمان خودش مفصل به این مباحث خواهیم پرداخت و روشهای جدید و قدیم را توضیح و به نکات قوت و ضعف آن خواهیم پرداخت
ِگل شور :به مخلوطی از خاک رس ،ماسه ،نمک ،ارزن و پودر سیر و آب و حرارت گرما برای خشک شدن گل شور می گویند و بسیار مفید می باشد
تخم کبوترگرفته شده: در زمانی که تخم در زیر کبوتران رنگش تغییر کند کمی تیره می شود اما نه کدر توجه کنید که در صورت براق نبودن و کدر بودن تخم خراب می باشد این روند بستگی به گرمی و سردی هوا نیز دارد از 4 روز تا یک هفته نطفه بسته می شود و تخم کبوتر رنگش تغییر می کند البته اگر شکی داشتید که آیا این تخم ها گرفته یا خیر پیشهاد می کنم تا آخرین روزها که معمولا 20 الی 21 روز تخمها را خودتان نه سوراخ کنید و نه باز کنید بعد از گذراندن این روزها اگر شکی داشتید و سوک نزد می توانید تبدیل به یقینش کنید
ُسوک زدن : در آخرین روزهای خوابیدن کبوتران روی تخم در زمانی که جوجه در درون تخم رشدشان کامل شده از داخل فشاری به قشای سخت تخم ها می آورند و باعث ترک خوردن قسمتی از تخم می شوند و محفظه ای برای تنفسش ایجاد می کنند که به آن ترک سوک می گویند یادتان باشد مبادا تخم را خودتان باز کنید در بیشتر مواقع باعث مرگ جوجه ها می شود
دون سور : به جوجه هایی گفته می شود که در دوران جوجگی توسط والدین خوب تغذیه نشده و آب و دان مناسب به آنها داده نمی شود غالبا ریز و خیلی نحیف می باشند در خیلی اوقات در جوجگی مبتلا به بیماری های مختلفی نیز خواهند شد
نیو کاسل : بیماری خطرناکی است که کبوتر را مبتلا می کند به انسان قابل سرایت نمی باشد از بارزترین علائم آن پیچیدگی گردن کبوتر و اسهال سبز رنگ و فلج شدن پا و بال در کبوتران البته به سرعت نیز اپی دمی (همه گیر) می شود
واکسینا سیون کبوتر : کبوتران را هم همانند انسانها معمولا سالی دوبار واکسن می زنند این واکسن شامل دو آیکون نیوکاسل و آنفولانزا می باشد که درعضلات زیر سینه و گردن کبوتر تزریق می شود اگر واکسن مستقیما وارد گردش خون شود موجب مرگ در کبوتران خواهد شد پیشنهاد می کنم این کار توسط افراد با تجربه انجام گیرد
زیر طاق : کبوتران و جوجه های مورد نظر ( کبکی های سال آینده ) را برای یک سال مراقبت و مواظبت درون گنجه می کنند این عمل را زیر طاق گویند
جوجه یاهو : به جوجه هایی که سرکش باشند و بدرد نخور یا هو گویند
گرو : به مسابقات کبوتر پرانی گرو گویند
کبوتر غریب : به کبوتری که به هر دلیلی وارد کبوتران شما بشود و توسط شما شکار شود را غریب می گویند این کبوتران حیران و خسته ویا فاقد بام و جلد جای خاص می باشند
َقرنطینه : به مکانی گویند که کبوتر را به مدت چند روز در آنجا ، دور از دیگر کبوتران قرار دهید و دان و آب جدا بر دارد این مکان اگر بر روی بامی مستقر نگردد و بهداشت آنجا رعایت نشود کبوتر دار همیشه کبوترانی بیمار و مریض خواهد داشت و صدمات و هزینه های بسیاری را متحمل خواهد شد
جفت کن : به مکانی گویند که امکانات جفت کردن کبوتران در آن فراهم باشد در بسیار از مواقع ( تعداد کم ) چوبی و بسیار زیبا و جدا جدا ساخته می شود و در خیلی ازمواقع مانند بنده که تعداد بالا جفت می کنم کمی متفاوت و در یک مکان بزرگ و مخصوص امن و نورگیر غیر از بام و دارای سیستم تهویه از جعبه های میوه وسرامیک های مخصوص هم اندازه جعبه ها استفاده و روی هم چیده می شوند و کبوتران هر کدام جایی را برای خود پیدا و به سرعت حریم ها را برای خودشان مشخص می کنند و آماده تخم گذاری می شوند
گند زدایی گنجه : به مرحله شستشو و ضد عفونی گنجه و کف بام و روی گنجه ها و همه و همه وسایلی که کبوتران با آنها پرورش می یابند را گویند که به وسیله مواد شوینده به همراه آب ژاول یا آب اهک ، و در آخر بعد از خشک شدن از محلول آب ساولن 10 درصد به وسیله آبپاش خوب همه جا را خیس و ضد عفونی کنید و بعد از خشک شدن کبوتران را به داخل گنجه ها بریزید
جای آبی : به جای آب کبوتران جای آبی می گویند که سفالی و لعاب دار است و آب را در تابستان خنک نگه می دارد پیشنهاد می کنم به دوستان حتما داخل و خارج آن از رنگ لعابی پوشیده شده باشد
جای دان : باکس چوبی و یا آهنی مخصوصی می باشد که دان کبوتر را در آن قرار می دهند البته برای جفتها اگر به صورتی باشد که فضله دا
خلش نیفتد بهتر می باشد
کبوتر پنجه دار : کبوتران بسیار خوب و پرشی را شامل می شود که زمانی که برای نشستن از بلندی به پایین می آیند هی مدام پنجه می کنند هی پایین و بالا می کنند تا بنشینند و این کار را به دفعات انجام می دهند البته با تعدادی از کبوتران پنجه دار غیر پرشی می توانید ، خوب غریب گیری کنید با کیش کردن و دست دست کردن های پیاپی و پنجه کردنهای مداوم به خوبی توجه کبوتران غریب را به خودشون جلب می کنند
میل بازی : کبوتران در هنگام بازی به صورت عمودی بازی کنان به سمت بالا حرکت می کنند و بازی می زنند که اصطلاحا به این مدل بازی زدن میل بازی می گویند این کبوتران همیشه در تهدید شکار شدن می باشند
کاکلی کبوتر : نژادی از کبوتر است که بر روی سرش پرهای برجسته ای به مانند شاخ ( کاکل ) می باشد این پرها بر خلاف جهت د یگر پرها روییده می شود و بسیار مشخص و بارز می باشد
موچ پا ( موش پا ): به کبوترانی گویند که در ساق پاها یشان پر روییده باشد
پا چکمه ای : کبوتری که تا روی پنجه پاهایش و لا بلای انگشتانش پر روییده باشد
دم چتری : به کبوترانی گویند که دم آنها مانند دم طاووس می ماند تعداد دم در اصیل ترین نژادهاشون 24 عدد ولی در غیر اصیل هاشون12 تا و 14 تا می باشد
نوک قناری : کبوترانی هستند که جثه ای مانند کبوتر ولی نوکهای بسیار ریز که نژادی خاص می باشند برای جوجه کشی و پرواز مناسب نیستند در رنگهای متنوع موجود و فقط جنبه زینتی دارد
هلندی : نژادی خاص می باشند ، که یالی مانند یال شیر نر از پر در دور سرشان بر خلاف جهت دیگر پرها روییده شده است
سینه فری : کبوترانی هستند که در جلوی سینه شان پرها به صورت فر می باشد
پشت فری : کبوترانی هستند که پرهای روی کتهاشون فر می باشد
کله پفکی : نژادی خاصی از کبوتر می باشد که کله ای درشت تر از کبوتر تهران دارند
دم گیر : کبوترانی خوب در اصفهان هستند که دم خود را در هنگام پرش باز نگه می دارند بسیار باهوش هستند پرشی متفاوت با کبوتران تهران دارند قدرت پروازی آنها پایین تنوع رنگ زیادی دارند نوع اصیل آنها سینه خودشون را روی زمین می کشند و درحین پرواز صدای زیادی با دست دست کردن از خودشان تولید می کنند
جا کردن : اصطلاحا به هدایت کردن کبوتران به داخل گنجه را جا کردن گویند
خواب : استراحت دادن به کبوتران را اصطلاحا خواب گویند
زیر ِپر : به کبوترانی که در زیر پای دیگر کبوتران ِپر بخورند را زیر ِپر گویند که برای جلد جوجه بسیار امری ضروری می باشد
جا خواب : به کبوترانی که مدت زیادی را درقفس و یا جفت کن باشند و به خصوص جوجه هایی که مدت زیادی را بخورند و بخوابند و هوا نشوند از بارزترین نشانه کبوتران کهنه جا خواب سفت نبودن تیزهای این کبوتران و سنگینی خاصی که در زمان به پرواز در آمدن بسیار بارز می باشد
کبوتر کاشی : به کبوتری گویند که نژادش واصالتش به کاشان برگردد
کبوتر تهران : به کبوتری که نژادش به تهران برگردد این کبوتران بسیار زیبا و بلند پرواز و گرد و ظریف اند که اصطلاحا به آنها کبوتران تهرانی گویند البته درگونه ها و نژادهای و رنگها و استیل های مختلف در خود تهران نیز موجود اند
قوش ،قرقی ،عقاب ،شاهین ،کلاغ : پرندگان شکاری هستد که برای حیات خود به شکار انواع حیوانات به ویژه کبوتر بر روی آسمان و زمین مشغولند و به طرز خاصی ماهرانه کبوتران را بر روی آسمان و یا زمین شکار می کنند
دورگه گیری : به کبوترانی می گویند که با نژادی به غیر از نژاد خودش جفت خورده باشد ( مثلا جفت کردن کبوتر تهران با کبوتر کاشان و یا دیگر نژادها ، کبوتران تهران با آلمانی و غیره ) و یا حتی با پرندگان دیگر مانند قمری (یاکریم) البته بنده علاقه ای به از بین بردن اصالت کبوتران خوب خود به این شکل را ندارم و دورگه گیری را جز در موارد خیلی خاص مجاز نمی دانم
خر خر کردن : آمدن کبکی ها در ارتفاع پایین و تنگ بوم پریدن کبوتران را اصطلاحا خر خر کردن می گویند
کبوتر دوپینگی : کبوتری می باشد که با داروهای نیروزای غیرطبیعی و شیمیایی تغذیه شود و به پرواز در بیاید تا ساعتی بیش از ساعت واقعی خودش را کسب کند که باید بگم کاری غیر اخلاقی و عبث می باشد تجربه بسیاری از بزرگان چه در گذشته وچه در حال ثابت کرده با خوراندن این دارو ها به کبوتر اگر خوب بپرد و ساعت خوبی هم بیاورد ولی خوب جانخواهد نشست و 99 درصد هرز خواهند کرد و واقعا اون یک درصد هم استثناست البته در شهر های بزرگ و پر از ساختمان های بلند و کوتاه به این صورت است ولی در جاهایی که بزرگ و وسیع مثل باغات و دیگر جاهایی که تا چشم کار می کند جنگل و بیابون و از تجمع کبوتر دار خبری نیست و کبوتر زیر پایش پر نمی خورد قضیه کمی متفاوت می شود چون کبوتر چاره ای و جایی جز نشستن روی بام خودش را ندارد پس به این قضیه خوب دقت کنید در انتخاب حریفاتون و بومشون و بوم خودتان خوب دقت کنید
البته تشخیص کبوتران دوپینگی امروزه با یک تست ساده قابل تشیخص که باز بستگی به زیرکی و دانش حریفان دارد ولی افراد با تجربه و کاربلد با یک نگاه به کبوتران و خال هایی که از بالا می آیند همه چیز را به خوبی تشخیص خواهند داد ولی دیگر اثباتش در ان موقع سخت می باشد
گروی بدون پای آب و دان : از طرف هر یک از حریفان یک نماینده برای نظارت برآب و دان در منزل هر حریف وجود داشته باشد و به کار دیگر حریفان نظارت کند
کم بازی : به کبوتری که کم بازی بزند را کم بازی می گویند کلا در تمام ساعات پرشش به چند تا بازی مختصر اکتفا می کند این کبوتران بسیار مناسب جوجه کشی می باشند زیرا انرژی خودشان را با زدن بازی های مداوم و پشت سر هم هدر نمی دهند و بیشتر انرژی خودشان را صرف پرش می کنند
ُپر بازی : کبوتری که در پروازش به دفعات زیاد بازی بزند که مناسب برای کبکی بازی نیستند
بی بازی : به کبوتری که بازی نزند بی بازی می گویند البته این کبوتران برای کبکی بازی بد نیستند ولی نظر من و دیگر اساتید بنده این است که همون چند تا بازی کبوتر را روی آسمون نگه می داره ( این نظرکاملا تجربی و شخصی می باشد)
کبوتر دار : به کسی گویند که فقط از کبوتر نگهداری کند و کبوترانش را به پرواز در نیاورد و فقط برای حفظ نسل جوجه کشی کند
َحرومی ها : کبوتر شامل 10 شاه پر اصلی می باشد وبه ما سوای آن شاه پرها حرومی نیز می گویند
شاه َپرها : به پرهای اصلی کبوتر که تعداد آن 10 عدد می باشد گویند و از بیرون به سمت داخل باید شمرده شود به ترتیب و با فاصله ای خاص روی همدیگر قرار می گیرند
بیخ کول ها ( رو پر ): به پرهای روی شاه پرهای اصلی بیخ کول گویند که در زمان کبک کردن باید کشیده شود
َپس کبوتر : به محلی که ازآنجا پر دم رویده باشد را پس کبوتر گویند
بیخ ُدم ها : به پرهای روییده شده در زیر و روی دم کبوتر بیخ دم می گویند
َپر کور شده : به پر شیری که کشیده شود و جای آن پری دیگر روییده نشود را پر کور شده گویند البته در مواقعی بعضی از کبوتران بعد از تو لک رفتن پرهای کورشده شان ممکن است دوباره رشد کند بیشتر در مورد کبوتران جوان و جوجه صدق می کند
َپر شیر: به پری می گویند که هنوز انتهای ساقه آن خشک نشده باشد و خون در آن موجود باشد
سگ مگس : به مگسی که در میان پرهای کبوتر می چرخد و در بدن آنا زیست می کند و بسیار سمج می باشد و حتی در زمان پرش نیز از کبوتر جدا نمی شود را سگ مکس گویند و البته برای کبوتر تعداد اندکش مضر نیست بلکه مفید هم می باشد اما چون عاملی استرس زا می باشد باید در تیر ماه به خوبی رشد شان را بتوانید در روزهای پرش مهار کنید درآینده یادآوری کنید تا به امید خدا بیشتر در موردش صحبت کنیم
انگل ُجرب : اگر به درستی به ساقه های اصلی و پرهای بدن کبوتر توجه کنید نوعی حشره جاندار به طول 2الی 3 میلی متر در میان ساقه ها رشد می کند و تا ثیرنامطلوبی بر روی ساقه ها می گذارد و چاره اش برای از بین بردن همان آبتنی و آفتاب گرفتن یومیه کبوتران و آفتاب گیر بودن گنجه ها و نظافت به موقع می باشد
آبتنی دادن : تشتی از آب تمیز تهیه وآن ( دقت کنید که باید آب قابل شرب و تمیز و فاقد هر گونه مواد شوینده باشد و بعد از کثیف شدن به سرعت تعویض گردد ) را در یک روز آفتابی در اختیار کبوتران قرار دهید تا خود را درون آن نظافت کنند باید بگم که کل پرندگان به خصوص کبوترعلاقه بسیار به انجام این کار دارد و برای جلد کردن جوجه کبوتر ها امری مهم و بسیار ضروری می باشد نکته مهم این است که کبوتران در فصل های سرد سال و حتی برفی نیز علاقه به انجام این کار دارند
ذات کبوتر : اصل و ریشه و شناسنامه کبوتر که برهوش ، ساعت پرش آن تاثیر مستقیم دارد
جوجه گلسرخی : معمولا به جوجه های بزرگ شده در فصل بهار جوجه گل سرخی می گویند
باخت رفتن : زمانی که کبوتر جلد شده ای به بوم اصلی اش بعد از به پرواز درآوردن بر نگردد را اصطلاحا می گویند کبوتر باخت رفته و شامل عواملی چون باد و باران ، ذات کبوتر ، گرما ،و سرما ، آماده نبودن کبکی و بیماری ، امواج سر گردان رادیویی و ماهواره ای و موبایل و غیره ... می باشد
َمستی : کبوتر نر و یا ماده ای که آماده جفت کردن باشند اصطلاحا شروع به مستی می کنند در مواقعی اگر تن نروند نر ها با نر ها و ماده ها با مادها جفت می خوردند و ماده ها شروع به تخم کردن می کنند و نر ها با جف گیری پیا پی ازنطفه خواهند رفت
ُجفت خوردن : به عادت کردن یک جفت کبوتر بالغ ، نر و ماده به یکدیگر جفت خوردن می گویند و بعد ازآمیزش آماده تخم گذاری خواهند شد
رودان کردن : به حرکت درآوردن کبوتران گشنه را با دانه ریختن به جاهی مختلف پشت بام ( روی گنجه و یا کف بام ) گویند که باید با یک صدای خاص انجام شود و به کبوتران اموزش داده شود
از رو دان رد کردن : به صورت پیمانه به کبوتران دان دادن را از روی دان
رد کردن گویند
چاق دان : کبوتران را طوری تغذیه کنید که حتی قدرت برداشتن یک عدد دان را در یک وعده غذایی نداشته باشند به این صورت که دان را در جلوی کبوتر قرار داده و باقی مانده آن را جمع آوری کرد که بنده این کار را به صلاح کبوتران نمی دانم چون بعد از برداشتن آب دانه ها حجیم شده و موجب برگرداندن دان خواهد شد و در مواردی کبوتران مدتی بعد از برداشتن آب دان را بالا می آورند به خصوص در مواقعی که کبوتران با دانه های سنگین تغذیه شوند پس بیشتر دقت کنید
َکم دان گرفتن : یعنی طوری کبوتر را تغذیه کنید که گشنه باشد این گشنگی باید به صورتی باشد که دچار بیماری و ضعیفی در کبوتر نشود
جفت کردن ، تن کردن : کبوتر نر و ماده ای را که بعد ازآماده شدن و از کنار در رفتن در کنار یکدیگر قرار گیرند را تن کردن گویند و در صورت عادت کردن به یکدیگرمی گویند کبوتران جفت شده اند
جاخوش کردن : کبوتر نر غریبی را که با ماده جلد تن کنند و نر را تو فاق ببندند و نگذارند تا مایه گیر شود و روی بوم بماند و هوس رفتن به سرش نزند این عمل را برای جلد کردن کبوتران ناجلد و غریب انجام می دهند
دویدن (کبوتر دو رفته ): کبوتری که برای ساعتها و یا چند روز بعد از پرش به لانه باز گردد اصطلاحا می گویند این کبوتر رفته دو و یا دویده
تخت شدن (تخت): رشد کامل بال و دم کبوتر را تخت شدن می گویند
جا گرم کردن : ماده بعد از جفت شدن و تن خوردن در لانه خود روی کلک خود می خوابد و مشغول جا گرم کردن می شود البته نر نیز به آن در این کار کمک می کند که خود از مراحل اولیه برای تخم گذاری می باشد
ماده تخم رفته: ماده ای که تخم نگذارد را از تخم رفته گویند
نر پیر : به نری که از نطفه رفته باشد نر پیرمی گویند
جوجه قلمی : به جوجه ای که از جوجگی بدون اینکه پرواز داده شود قلم شود که خود شرایط خاص خودش را دارد
ساز کردن کبوتر: به عمل آماده سازی کبوتران کبکی در روزهای قبل از تیر ماه سازکردن می گویند
کبوتران ساز شده : کبوترانی هستند که به موقع کبک شده و به پرواز در آمده و الان آماده برای پرش نهایی در روز گرو می باشد که می گویند کبوترسازشده
کبوتر از تخم رفته : کبوتری که به علت پیری و یا کمبود کلسیم ( ویتا مین ها ) و یا شکستن جناقش و یا ابتلا به بیماری خاصی ازتخم برود ممکن است با تقویت آن دوباره به تخم آید و یا در مواقعی به دلایل خاص ( شکستن جناق ) دیگر هیچوقت تخم نکند
تخم برگردون : در زمانی که یک جفت جوجه هایش را باز کرد بعضی جفتها حدودا دو هفته بعد تخم می کنند که آن تخم را تخم برگردون می گویند بعضی ها آن را سو راخ ،در مواقعی حمال و یا به دوستا نشان کادو و یا دست نمی زنند تا تخم های مجدد را باز کنند بعضی از کبوتران نیز تا زمانی که جوجه ها شان دان نخورند تخم بعدی را نمی گذارند همه این ها بستگی به شناسنامه جفت دارد
بوم دار: به کسانی گفته می شود که در استخدام کبوتر دار در آمده و نگهداری ، نظافت کبوتران ،لانه آنها و نیز هر آنچه که مربوط به کار پرندگان است را برعهده دارد معمولا افرادی قابل اعتماد و با تجربه می باشند
بوم : ( پشت بام ) به بالاترین جای یک منزل که کبوتر دار بر روی آن بازی می کند و کبوترانش را در آنجا پرورش می دهد و جلد می کند و هوا می کند را بوم می گویند
بیرون کردنی: به کبوتری اطلاق می گردد که نتوانند توقعات صاحبش را برآورده نموده و حد نصاب رکورد لازم را بدست بیاورد
بازی دار: کبوترانی که درآسمان پشتک می زنند را بازی دار گویند
کبوتربند شده: به کبوترانی که از زیاد بازی کردن و پشتک زدن ،دیگر قادر به پرواز نباشند ودر مواقعی حتی آنقدر شدت دارد که در کوچه و خیابان نیز می افتند
پس آمدن: به کبوتری گفته می شود که پس از چند مدت ، بعد از گم شدن یا هدیه داده شدن و یا فروختن ، دزدیدن به لانه خود باز می گردد و نشانه هوش و قدرت جهت یابی ، وفاداری بالای کبوتر به لانه اش می باشد
کبوتر پشت دری: به کبوتر و یا کبوترانی گفته می شود که قدرت پروازی خیلی پایینی دارند و فقط برای جلد کردن و غریب گیری انواع دیگری از کبوتران استفاده می شوند ، این کبوتران اغلب در بیرون از لانه و پشت در قفس و یا در زیر تور روزشان را به شب می رسانند دان این کبوتران بسیار کم و پیمانه می باشد و اصولا نباید از جای دان و جای آب کبوتران زیر طاق ،آب و دان بردارند
عمل پر بستن: کبوترانی که هنوز لانه را به درستی نمی شناسند و نبایستی پرواز کنند ، پرهایشان را به وسیله نخی محکم زنجیری بسته می شود ( تا زمانی که تربیت شوند و لانه را یاد بگیرند) و گاهی هم از سنجاق برای این کار استفاده می کنند که کار نادرستی می باشد
تو لک رفتن: معمولا کبوتر یک بار در سال تمام پر هایش می ریزد و پر نو در می آورد که اصطلاحا به آن دوران ، دوران تو لک رفتن می گویند در این دوران کبوتر نباید جفت شود وبه پرواز در بیاید و تغذیه اش باید منا
سب و مقوی باشد
تنگ بام: به نزدیک بام تنگ بام گفته می شود کبوتر با ورود به این منطقه را می گویند تنگ بام آمده
میان تو : بالاتر از منطقه تنگ بام را میان تو گویند
مایه: بالاتر از میان مایه و بالاترین جایی که کبوتر در آسمان خود را می رساند را مایه گویند و بهترین کبوتران، کبوترانی هستند که خود را به سرعت به این منطقه برسانند البته برای ساعت آوردن ، بسیار خنک و مناسب پرواز در تیر ماه می باشد
چند پری : از کجا می شه فهمید جوجه چند پری از جایی که وقتی بال کبوتر را که باز کنید جای تیزه خالی و در حال رشد را ببینید پر چندم مثلا از داخل بعد از حرامی ها اولین پر شروع می شود الی پر پنجم که می گویند جوجه مثلا سه پری یا چهار پری و به پر ششم که می رسید کمی متفاوت می شود ، مثلا می گویند 4 پر به کنار ه یعنی چهار تا پر دیگر برای انداختن و از کنار در رفتن دارد یا 3 پر کناره
تماسی بگیرند تا راهنمایشون کنم چون همانطور که می دانید واکسن به صورت باز موجود نیست و در ویالهای 500 تایی و 1000 تایی باید خریداری شود که هم گران می باشد و هم بدرد کسی که 20 تا 50 تا 100 تا یا کمتر یا بیشتر کبوتر برای واکسن داشته باشد نمی خورد و حتما بعد از باز شدن باید مصرف شود . امید وارم که اوقات خوبی را در این وبلاگ گذرانده با شید و ما رو از دعای خیرتان فراموش نکنید 
